Viết về Hoàng Ngọc Hiển : Vợ của một nhà văn

Chị tên thật là Nguyễn thị Tiệp, nguyên là một nữ sinh Trưng Vương.Trước khi lập gia đình với nhà văn Hoàng Ngọc Hiển, chị  làm việc cho Đài Phát Thanh Saigon như là một thư ký đánh máy.
Cuộc tình của họ thật đẹp. Đẹp ở chỗ là, vì tình yêu, anh chị đã vượt qua bao thử thách: Từ thành kiến gia đình, đến thành kiến tôn giáo,để cuối cùng anh chị  đã chiến thắng. Đẹp không phải ở “tình chỉ đẹp khi còn dang dở”, mà ngược lại ở chỗ  họ đã chế phục được cái “dang dở” ấy  bằng ý chí và bằng trái tim để mà cuối cùng họ  trở thành đôi lứa bền chặt  trọn đời. Cho dù cuộc đời ấy, nhiều buồn hơn vui, nhiều khổ nạn lận đận hơn là phẳng lặng êm đềm như mơ ước của tất cả cặp vợ trồng trẻ nào…

Năm 1965, anh bị động viên vào khóa 25 Thủ Đức khi là một giáo sư dạy Triết ở Côn Sơn. .Ra trường Thủ Đức, dù đậu khá cao, nhưng anh vẫn chọn tiểu khu Bình Long, một nơi mà báo chí vẫn thường nhắc nhở với những tin tức hàng đầu về những trận đánh thần sầu quỉ khốc.

Anh chọn cho anh, nhưng anh cũng chọn dùm cho chị. Chị  dứt khoát thôi việc, rời Saigon,  mang con để theo chồng, dù biết rằng nơi đến không phải là đất hứa mà là cõi dữ.
Chị nhớ lại những ngày tháng đầu tiên ở An Lộc:

“…Mấy tháng đầu, gia đình ở nhờ nhà một người quen. Sau đó chúng tôi  thuê một gian nhà sau của một người nông dân nguyên là dân  Bắc di cư. Những tháng đầu, tiền lương chuẩn úy mới ra trường không đủ tiền trả tiền thuê nhà , phải chờ lảnh rappelle  mới trả cho ông bà chũ. Hàng ngày con dâu bà chủ nhà cắt rau muống mang ra bán ở chợ, chị nhặt rau non, vụn biếu chúng tôi làm thức ăn, còn tới bửa cơm thì  ông chủ nhà cứ gọi hai con “chèo bẻo” (con gái chúng tôi) lên ăn chung  với ông bà . Thế là hai đứa cầm cầm bát đũa lên…..”

… Anh  Hiển được bổ đi đại đội 399, được biết là đại đội khăn quàng đen . đại đội sát cộng nổi tiếng của tỉnh Bình Long, đi hành quân, đi kích liên miên, đêm thì ngủ bờ ngủ bụi dưới giao thông hào. Có lần anh kể: ” buồn ngủ quá, đứng trùm poncho dựa vào bờ vách giao thông hào mà ngủ một chút cho tỉnh. Nhiều khi gặp mưa thì cả người dầm nước cứ thế mà chịu cả đêm…”

 Niềm vui to lớn của chị là nhận được 5 ngàn đồng, tiền tác quyền  mà tạp chí Văn  trả cho cuốn truyện dài Quê Hương Lưu Đày của anh vào năm 1969:

“…tác quyền cuốn Quê Hương lưu dày đúng 5000 đồng. Anh đem về đưa hết cho vợ con , tôi mua sữa cho 3 cháu, còn dư tôi sắm được một cái lắc nhỏ 3 chỉ vàng Tây để kỷ niệm mong là không phải bán…”

Nhưng chị không quên nhắc đến  nỗi buồn của anh khi tác phẩm Quốc Lộ 13 anh mang dự giải văn bút lại không đượctrúng giải vì việc chấm này dựa vào sự quen biết hơn là giá trị văn chương.

“… Đến khi tôi có thai cháu Trần Minh Nhật, anh có đưa tập  Quốc lộ 13  đi dự thí cùng với thời điểm “Bóng Thuyền Say” của anh Nguyễn Mộng Giác.Anh Hiển kể với tôi là 2 tác phẩm ngang nhau số phiếu chỉ còn một phiếu vắng mặt. Về sau có ai đó đề nghị bỏ cho Bóng Thuyền Say của anh Nguyễn Mộng Giác, còn chính vị đó lại muốn bỏ cho Quốc Lộ 13. Vi thế Bóng Thuyền Say được phiếu . Anh nói là anh muốn dự để kiếm mấy trăm cho em tiêu, còn không thì cũng chả sao, vì thật ra đánh giá về  giá trị văn chương thì mỗi người có quyền, có quan điểm của họ, còn anh thì anh rất ưng ý về tác phẩm này vì anh viết toàn cảm xúc và chất liệu thật của anh: sống thật, làm thật. Anh Hiển còn nói cho tôi biết có một vị trong Hội đồng nói cho anh biết về vị kia muốn bỏ cho quốc lộ 13 mà vì quen biết nên bỏ cho Bóng Thuyền Say. Sau này ông cậu của tôi em con dì là ông Nguyễn Hà Vĩnh bút hiệu là Trần Dạ Từ bảo tôi “cậu mợ không biết Hiển dự thi, biết thì cậu mợ đề nghị bỏ phiếu cho Hiển là được ngay”.

Sau 1975,vì là giáo chức biệt phái, nên  anh chỉ có 7 tháng ở trong trại  “cải tạo tập trung”. Vào năm 1977, anhbí mật tham gia một tổ chức chính trị nhằm lật đổ chế độ CS, nhưng chẳng may bị lộ. Hầu hết thành viên đều bị bắt.