𝐀̂𝐧 𝐭𝐚̣ 𝐜𝐮̉𝐚 𝐦𝐨̣̂𝐭 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐯𝐮̛̀𝐚 𝐭𝐡𝐨𝐚́𝐭 𝐜𝐡𝐞̂́𝐭

𝐀̂𝐧 𝐭𝐚̣ 𝐜𝐮̉𝐚 𝐦𝐨̣̂𝐭 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐯𝐮̛̀𝐚 𝐭𝐡𝐨𝐚́𝐭 𝐜𝐡𝐞̂́𝐭

Mấy ngày nay, tôi cảm thấy mình như một người chết đi sống lại. Sống lại có nghĩa là tiếp tục đoạn đường chiến binh, mưu sinh thoát hiểm, một thân một bóng, như đã làm trong suốt 7 năm qua.

Nhưng tôi vui lắm. Khi được hoàn tất một số báo mà tôi hằng ấp ủ. Đó là số báo TQBT 105 .

Lý do ?

….

Chỉ khoảng một tháng sau khi Những Ruồi được phát hành thì bị Trần Thiện Đạo (TTĐ) dùng nguyệt san Văn để “phang” nặng nề qua bài viết Tìm hiểu vở kịch Les Mouches của Jean-Paul Sartre (nhân đọc bản dịch của Phùng Thăng) . Bài đăng hai kỳ trên nguyệt san Văn tháng 11, tháng 12, dày tất cả khoảng 50 trang, khổ chữ nhỏ. Bài được người viết ghi là hoàn tất vào cuối tháng 9/1967.

Đặc biệt, kỳ 2 ông dành trọn bài để phang “Những ruồi”: Nào là “ một cái kho chất chứa chật ních và đầy đủ hết mọi lỗi lầm trong phép dịch văn”, “bản dịch vừa phản vừa diệt”, “khinh thường độc giả và miệt thị giới phê bình tới độ ấy”, “dịch chữ không dịch tinh thần câu văn”, cắt bỏ không dịch”, “cái giọng đặc Tây”, ngớ ngẩn”, chối tai”, “một thứ giấy khống chỉ…”, “cẩu thả”, “sai bét”, “ngờ vực cái vốn liếng Pháp Ngữ”, “không giữ tánh cách Việt Nam”, “vô nghĩa”, “thiếu nghĩa”, “tối nghĩa”,”lòng thòng”, “dịch ẩu”, “dịch càn”. “sai cả mẹo luật tiếng Việt Nam” “lối dịch đầu-gà-đít-vịt” “Chưa lảnh hội thấu đáo mẹo luật Pháp” v.v…. Ông xả tiểu liên trung liên AK, M16, B40. Ông tấn công đủ mặt, từ trang đầu đến trang cuối… Vây chặt, càng vây càng pháo…

(THT- TQBT số 71: Khi nghĩa tử không là nghĩa tận)

…..

Tôi đã theo dấu chân Phùng Thăng qua kinh nghiệm của một một cưu trung đội trưởng thám kích: Bằng sự thu nhặt tin tức, đúc kết, đánh giá. Không ai có thể giúp tôi hết. Ngay cả nhà thơ TXK – nguyên là chồng cũ của PT. Tôi không thể nhờ anh vì tôi rất ngại phải chạm vào vết thương lòng của anh. Anh đã quá đau đớn rồi. Làm cho anh đau đớn thêm quả là một tội ác. Nhưng mà, thưa anh. Dù sao PT cũng đã nằm xuống, và tôi là độc giả, tôi là bạn học cùng trường, là kẻ chủ trương vực dậy di sản văn học miền Nam, vực dậy sự thật.

(THT, TQBT số 59- Theo dấu phùng Thăng).

***

****

Nhưng nhà thơ TXK đã nghe lời tôi. Không ngờ anh âm thầm tìm tòi, ra công tra cứu, để gởi tập bản thảo đề cậpvề “Những sai lầm ấu trỉ của TTĐ và TK khi phê bình NHững Ruồi do Phùng Thăng dịch”.

Tôi thoát cơn hung hiểm trong 7 ngày ở bệnh viện đúng và mùa phục sinh. Tâp 105 cũng được sống lại trong mùa phục sinh.

Phục sinh mang theo sự ngơi dâng. Dù là kẻ ngoại đạo, tôi cũng mang theo sự ngợi dâng, đến đất trời, các vì sao, cõi thơ, lòng nhân bản của con người, và nhất là chị Phùng Thăng. Tôi tin sự linh hiển của chị đã giúp tôi hoàn tất TQBT 105 này.