Trần Hoài Thư
Tựa đề của một cuốn sách…
… Đêm nay trằn trọc không sao ngủ được. Nhưng không sao. Bởi vì lòng tôi dâng trào một niềm cảm tạ: Gần 80 tuổi mà trái tim vẫn đập hoài những điệp khúc như trong bản Giòng sông xanh. Hay như nhịp lăn của bánh xe quay, êm, nhẹ, dịu dàng, giữa hai bờ cỏ xanh, dưới bầu trời thật xanh, những vòm lá xanh, và màu xanh của trái tim của tôi và Y… Dù bộ não của Y. có hàng triệu ngăn đã xám đen, nhưng chỉ cần một ngăn màu xanh là đủ rồi.
Và vì trằn trọc, nên tôi phải trở dậy vào nửa đêm. Chụp lại một trang của Mai Thảo trên báo Nghệ Thuật. Lượm lại một hạt vàng trong một khu rừng đốt trụi mà nhà văn Mai Thảo đã nghĩ là đã mất:
Trong cái khối mất mát, và bay lạc, và đứt rời lả tả của quá khứ nhiều mặt tan vỡ này, có những hạt vàng đã mất của một cánh rừng ngày xưa, cánh rừng bấy giờ muôn gốc điệp điệp, cánh rừng thuở ấy, triệu cành trùng trùng, cánh rừng ấy bây giờ nhìn lại, chỉ còn là một cánh rừng cháy trụi. Anh đã nhìn thấy một cảnh tượng đốt rẫy?
(nguồn: Cánh rừng bằng hữu, Khởi Hành số 25)
Và để giải thích tại sao chúng tôi lại lấy đề tựa “Hôm nay em đi chùa Hương”, dưới đây là một đoạn trong tùy bút Hôm Nay Đi Chùa Hương, qua đó Mai Thảo giải thích về một màu xanh mà ông yêu và nhớ mãi, suốt đời:
Chùa Hương mù sương chiều trong cái tối thời thế mù sương. Nhưng hai mươi năm sau, tôi vẫn nhớ lại những lần lên núi ấy. Vành khăn nhung đen của chị Đệ trên mặt suối Đục. Bát canh trứng cáy. Vị đậm đậm chay tịnh của muối vừng giã nhỏ. Nghìn gốc mai rừng. Chiều rừng cao vút. Đêm núi với những âm thanh rơi rụng lạ tai mất hút. Những buổi sáng mù mịt xuống suối rửa mặt. Con đò ảo giác. Sự im lặng đầy. Những ngày ở chùa Hương tôi gọi chúng là những ngày thành thực nhất của đời mình, đánh dấu một thời kỳ tôi bắt đầu biết nghĩ, biết yêu màu xanh và những vùng im lặng sáng láng là ánh nắng riêng của tâm hồn tôi thuở đó.
Tôi cũng vậy. Một màu xanh trong lúc sắp 80. Một màu xanh mọc lên từ những khổ nạn của định mệnh. Đó là lý do tôi chọn “Hôm Nay Đi Chùa Hương” để làm tựa đề của cuốn sách này.