Hôm qua bài post của tôi là một câu hỏi về gốc gác của một đọan thơ đựoc trích dịch lại trong tập tiểu luận (click để đọc)
Introduction to Vietnamese poetry của tác giả Ly Chanh Trung. .
Tập sách mỏng này vỏn vẹn 23 trang được xuất bản vào năm 1960 bởi Bộ Quốc Gia Giáo Dục VNCH (thời tổng thống Ngô Đình Diệm). Cần ghi chú thêm là ở thư viện đại học Cornell hiện lưu trử hai bản. Một bản không có tên dịch giả, dày 23 trang. (Bản hiện chúng tôi có) và một bản có thêm tên người dịch giả: Kenneth Filshie. Bản này chỉ dày 20 trang. Và cũng được Bộ Quốc Gia Giáo dục xuất bản vào năm 1960.
Tác phẩm, rõ ràng, đầy những câu hỏi. Có phải Ly Chanh Trung chính là một Lý Chanh Trung giáo sư đại học văn khoa, một ngừoi viết có khuynh hướng tả khuynh, một nhà trí thức công giáo cấp tiến trong nhóm Đứng Dậy, Đối Diện? Nếu quả thật như vậy thì tại sao trong phần tiểu sử của ông không hề thấy liệt kê tập tiểu luận này. Trong khi nó chẳng những được dịch sang tiếng Anh mả còncả tiếng Pháp? Hay là ông phủ nhận nó vì không xứng đáng ?
Tôi không biết.
***
Tội nghiệp cho tôi. Những câu hỏi đã làm tôi không yên. Phải tịnh tâm. Phải thiền mới bỏ qua những chuyện chẳng dính dáng gì đến mình, nhất là khi tôi dành thì giờ để chăm sóc một người bị nạn trầm kha. Vậy mà tánh tôi vẫn vậy. Ngủ chẳng yên. Nhưng cũng nhờ vậy tôi mới hiểu thêm về một Lý Chánh Trung. Mới được dịp đọc lại những vần ca dao để may ra tìm ra một doạn nào mà tácgiả đã dùng để giới thiệu trong tác phẩm chăng. Đây không phải là một việc cực nhọc gì. Trái lại là một cuộc săn tìm kiến thức. Săn tìm cái đẹp. Cái hay. Cái chân thiện mỹ.
Tôi đâu cần đọc kinh, dọc sách học làm người.
Cái đẹp đang lẫn khuất trong bóng tối u minh. Tôi cố tìm nó. Nó là ca dao. Là niềm tự hào của nền văn học việt Nam. Nó không những làm tôi khi đọc xong phải sướng đến ngây ngất vì ý tưởng diệu kỳ, mà còn giúp cho trí óc già nua lú lẩn đen cặn ô nhiểm đu75c dịp rửa đi để nhường lại cho cái mát mẽ tinh khôi… .
Tôi sẽ bỏ qua những câu hỏi có tính cách cá nhân. Tôi sẽ không màn để ý về sự thiếu sót phần tài liệu dẫn chứng tham khảo hay nguồn xuất xứ cần phải có cho bát cứ một tập tiểu luận nào. Lúc này là lúc tôi chỉ cần một câu hỏi. Bởi vì đoan thơ kia quá đẹp. Đẹp quá đi. Đẹp như lúc xót thương con thuyền mong manh bị những trận sóng vồ dập để ví với phận đời của người con gái mình yêu. Đẹp như khi ca ngôi người nữ không son phấn có má lúm đồng tiền. Và đẹp ở một mùa xuân trở lại… Sự trao ngỏ không phải là anh xây gạch bát tràng để nàng rửa chân, nhưng là một ngày anh sẽ mang mùa xuân lại cho em…
Tôi đồng ý với anh Đặng Tiến khi nhờ anh truy tìm dùm gốc gác đoạn thơ. Anh nói là anh nghi ngờ nó là thơ mới. Với tôi, tôi nghĩ tác giả đã dặt dọan thơ không đúng chỗ.
Đó chính là lý do tôi post câu hỏi hôm qua.